Aktualnie nawet 40% leków sprzedawanych w Unii Europejskiej pochodzi z Azji, a 80% substancji aktywnych jest produkowanych w Chinach i Indiach. W Polsce tylko około 30% leków sprzedawanych w aptekach pochodzi z produkcji lokalnej. Wsparcie rynku leków generycznych i biopodobnych przez Agencję Badań Medycznych ma przyczynić się do zapewnienia bezpieczeństwa lekowego, uniezależnienia Polski od zagranicznych producentów i dostawców oraz wzrostu PKB.

Bezpieczeństwo

Pandemia Sars-CoV-2 ujawniła szereg problemów związanych z systemem opieki zdrowotnej. W warunkach kryzysowych, łańcuchy dostaw od producentów zagranicznych mogą ulec przerwaniu i doprowadzić do deficytów stwarzając dodatkowe zagrożenie dla życia i zdrowia pacjentów. Bezpieczeństwo lekowe może zagwarantować produkcja podstawowych leków w kraju. Dlatego też kluczowe jest stworzenie w Polsce odpowiednich warunków dla przemysłu farmaceutycznego, aby zachęcić do zainwestowania w produkcję gotowych leków, zwłaszcza generycznych oraz biopodobnych. Ma to celu również uniezależnienie Polski od zagranicznych producentów i dostawców leków.

 – Produkty te mają kluczowe znaczenie dla zapewnienia ochrony zdrowia i dobrostanu obywateli, zapewniają możliwość szybkiego reagowania na zmieniające się warunki epidemiologiczne oraz będą wspierały mechanizmy związane z utrzymaniem konkurencyjności, innowacyjności i zrównoważonej produkcji farmaceutycznej, przy uwzględnieniu potrzeb pacjentów i systemu opieki zdrowotnej – wyjaśnia prezes Agencji Badań Medycznych, dr hab. n. med. Radosław Sierpiński.

Wzmocnienie gospodarcze

Obok zapewnienia bezpieczeństwa lekowego państwa, ważny jest także aspekt gospodarczy. Większa produkcja leków na terenie Polski będzie miała przełożenie na wzrost PKB i większe zatrudnienie. Ponadto nieodłącznym elementem projektów B+R jest rozwój innowacyjności.

– Zwiększenie środków na rozwój ułatwi przyciągnięcie zagranicznych inwestycji, ale również zatrzymanie w kraju naukowców oraz absolwentów uczelni wyższych. Inwestycja w innowacyjność ma zatem przełożenie na wzrost potencjału całej gospodarki oraz wzmocnienie pozycji kraju na arenie międzynarodowej – podkreśla Sławomir Gadomski, zastępca Prezesa ABM ds. finansowania badań.

Polski przemysł farmaceutyczny stanowi jedną z najbardziej strategicznych branż kraju. Według PZPPF (Polski Związek Pracodawców Przemysłu Farmaceutycznego) jest on największym w Europie Środkowej i szóstym w całej UE. Znaczna część firm to producenci leków generycznych i biopodobnych. W raporcie z 2020 r. przygotowanym przez Krajowych Producentów Leków, dotyczącym wpływu sektora farmaceutycznego na gospodarkę państwa, liczba podmiotów prowadzących działalność gospodarczą w zakresie produkcji wyrobów farmaceutycznych (wg PKD) wzrosła z 281 w 2010 r. do 378 w 2018 r. W raporcie wskazano również, że polski handel zagraniczny produktami farmaceutycznym charakteryzuje się stałym ujemnym saldem wymiany. Import wyrobów farmaceutycznych w ostatnich latach wzrastał do 2017 r., w kolejnych latach był redukowany wzrostem eksportu, jednak nie pozwoliło to na całkowitą redukcję ujemnego salda. Autorzy raportu wskazali, iż wynika to z prowadzonej przez Ministerstwo Zdrowia polityki lekowej opartej na wprowadzaniu coraz większej liczby nowych leków innowacyjnych i faworyzowaniu najtańszych generyków pochodzących z importu.

Komercjalizacja wyników

W ramach Konkursu dopuszczone będzie składanie Wniosków dotyczących Projektów znajdujących się na różnych fazach rozwoju – zarówno tych będących w fazie pomysłu, jak i Projektów wymagających przeprowadzenia prac rozwojowych. Dofinansowaniu podlegają działania z zakresu badań podstawowych, badań przemysłowych i prac rozwojowych. Dodatkowo, przedsiębiorstwa z sektora MŚP mogą wnioskować o dofinansowanie na usługi doradcze. Jednak niezależnie od fazy początkowej w jakiej znajduje się Projekt, musi on zakończyć się rejestracją i wdrożeniem produktu leczniczego do produkcji w ramach własnej działalności gospodarczej Beneficjenta lub w ramach działalności gospodarczej podmiotu trzeciego (udzielenie licencji podmiotowi trzeciemu przez Beneficjenta lub sprzedaż praw podmiotowi trzeciemu przez Beneficjenta).

Konkurs ma na celu wsparcie finansowe prac badawczo-rozwojowych w zakresie opracowywania i rozwijania innowacyjnych rozwiązań w obszarze nowych postaci farmaceutycznych leków dopuszczonych do obrotu, leków generycznych oraz leków biopodobnych.

Zakres działań objętych konkursem obejmuje:

• opracowanie nowych postaci leków o modyfikowanym uwalnianiu;
• opracowanie i rozwój nowych postaci farmaceutycznych produktów leczniczych opartych o dopuszczone do obrotu substancje czynne;
• opracowanie i rozwój produktów leczniczych złożonych;
• opracowanie i rozwój leków generycznych;
• opracowanie i rozwój leków biopodobnych.

Konkurs zostanie ogłoszony 31 maja 2022 r. Wnioski będzie można składać do 31 sierpnia 2022 r.